Điều trị hồi hộp, tim đập nhanh bằng Đông - Tây y thế nào cho hiệu quả?

Vị thuốc Khổ sâm đã được y học hiện đại chứng minh có tác dụng chống rối loạn nhịp tim, giảm cảm giác hồi hộp, tim đập nhanh. Đặc biệt, khi kết hợp với các thảo dược khác và hoạt chất sinh học từ thiên nhiên còn tạo cơ chế tác động toàn diện lên cả hệ dẫn truyền thần kinh tim và huyết động.

Hồi hộp, tim đập nhanh khi nào đáng lo?

Tim đập nhanh có thể gây hồi hộp, đánh trống ngực, mệt mỏi

Hồi hộp hay đánh trống ngực là tình trạng tim đập nhanh, đôi khi chỉ là dấu hiệu sinh lý thường gặp vì hoạt động gắng sức, do xúc động.

Công việc của trái tim là hút máu từ tĩnh mạch về tim để đưa lên phổi và trao đổi khí ở phổi. Làm sao cho nhanh để kịp trở về, sau đó loại khí cacbonic, lấy oxy và đẩy đi cho mạnh đến các ngõ ngách nằm xa trái tim như đầu ngón tay, ngón chân, đáy mắt, cầu thận và nhất là lượng máu ngay trên thành tim, để đừng xảy ra thiếu máu cơ tim, rồi dẫn đến nhồi máu cơ tim. Muốn vậy trái tim phải co với nhịp hòa hoãn, đều nhưng mạnh. Nếu vì lý do nào đó co không đều nhịp và không đủ mạnh thì lúc đó trái tim chỉ co cho có.

Điều lo sợ nhất là trái tim đập quá nhanh nhưng lại không đủ mạnh để đẩy máu đi. Vì khi đó, những cơ quan cần nhận được dưỡng khí, đặc biệt là não bộ sẽ không nhận đủ dưỡng khí, dẫn đến bị bệnh. Và những dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự bất thường trong hoạt động của tim đó là sự hồi hộp, hụt hẫng, mệt và loạn nhịp tim.

BS Lương Lễ Hoàng - Điều hành Phòng Tư vấn sức khỏe và Nghiên cứu Y Dược - Điều trị Nội khoa thuộc Trung tâm Oxy cao áp TPHCM cho biết: “Nếu hồi hộp, tim đập nhanh làm người bệnh ngủ không ngon, đau đầu, đãng trí thì nên tìm đến thầy thuốc. Vì với những phương tiện kỹ thuật hiện nay việc chẩn đoán xem đây có phải là bệnh tim hay rối loạn chức năng, phân biệt với bệnh lý cường giáp, rối loạn nội tiết tố, căng thẳng quá mức không phải là quá khó”.

Tuy tiên biểu hiện hồi hộp thỉnh thoảng mới xảy ra thì không cần phải hoảng sợ. Nó có thể xuất phát từ những nguyên nhân ít nghiêm trọng như lo lắng, căng thẳng, uống nhiều caffeine trong cà phê, uống rượu. Tuy nhiên, nếu nó xảy ra thường xuyên thì cần phải đi khám bác sĩ.

Mặt khác, đôi khi biểu hiện hồi hộp, tim đập nhanh không chỉ dừng lại ở sinh lý bình thường. Nếu tình trạng này kèm theo một số triệu chứng đặc thù, bao gồm đau nhói ngực, mệt, hụt hơi, khó thở, chóng mặt khi vận động gắng sức hoặc nghiêm trọng hơn là ngất xỉu, sưng chân vào buổi chiều thì tình trạng này có thể cảnh báo vấn đề của trái tim.  

Nguyên nhân gây ra triệu chứng hồi hộp hay gặp nhất với những bệnh nhân bị bệnh tim mạch là tình trạng rối loạn nhịp tim bao gồm tình trạng ngoại tâm thu, cơn nhịp nhanh kịch phát, rối loạn thần kinh tim... Những bệnh này có thể là nguyên phát nhưng cũng có thể là hậu quả của bệnh van tim, bệnh động mạch vành hay bệnh viêm cơ tim.

Hồi hộp, tim loạn nhịp có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch

Điều trị hồi hộp bằng Đông y

Trong Đông y, tim đập hồi hộp là chứng bệnh của tâm nên thường được gọi là chứng “tâm quý”. Y học hiện đại gọi là rối loạn thần kinh thực vật, thần kinh tim, rối loạn nhịp tim, suy nhược, cơ thể thiếu máu...

Theo BS Lương Lễ Hoàng - vị chuyên gia có nhiều năm vận dụng kinh nghiệm của y học dân gian với tri thức cập nhật và kỹ thuật thực nghiệm của y học hiện đại, đối với trường hợp hồi hộp, đặc biệt là hồi hộp do rối loạn nội tiết tố, áp lực tâm lý thì Đông y sở hữu nhiều điểm mạnh, ứng dụng từ hàng ngàn năm nay.

Chẳng hạn như trong một vị thuốc điển hình được nghiên cứu nhiều không chỉ ở giới Đông y và Tây y đó là Khổ sâm. Các nhà khoa học đã phát hiện ra 2 hoạt chất matrine và oxymatrine trong Khổ sâm có tác dụng ổn định điện thế trong tim, đồng thời giúp làm giảm nhịp tim tương tự như nhóm chẹn beta giao cảm, từ đó mang lại tác dụng chống loạn nhịp tim, giảm hồi hộp hiệu quả.

Thảo dược Khổ Sâm giúp hỗ trợ giảm và ổn định nhịp tim, sử dụng được cho cả người bị phổi tắc nghẽn mạn tính (CODP)

Đại học Cáp Nhĩ Tân (Trung Quốc) đã chứng minh được matrine trong Khổ sâm chống rối loạn nhịp thông qua ức chế trực tiếp trên cơ tâm nhĩ, tăng thời gian dẫn truyền tim và làm giảm tính kích thích cơ tim, do đó chống rối loạn nhịp tim. Hoạt chất này còn có khả năng ức chế chọn lọc thụ thể beta adrenergic, giúp bảo vệ cơ tim, chống loạn nhịp và phòng ngừa suy tim.

Còn oxymatrine trong Khổ sâm cũng được các nhà nghiên cứu của trường đại học này phát hiện ra cơ chế chống loạn nhịp thông qua sự ức chế đáng kể các kênh ion calci và natri, làm giảm đáng kể thời gian xuất hiện và rút ngắn khoảng thời gian xảy ra chứng loạn nhịp tim, giảm tỷ lệ tử vong do loạn nhịp khi thắt động mạch vành.

Không dừng lại ở đó, một nghiên cứu lâm sàng tại Đại học Y Dược Bắc Kinh trên 167 bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim nhanh được sử dụng mỗi ngày 3 - 10 viên cao Khổ sâm, một viên được chiết từ 2gr dược liệu. Kết quả ghi nhận Khổ sâm có tác động tích cực trên các dạng rối loạn nhịp tim khác nhau như ngoại tâm thu, nhịp nhanh thất kịch phát, rung nhĩ, nhịp xoang nhanh.

Tuy nhiên, nếu Khổ sâm được sử dụng ở dạng chiết xuất thô có khuyết điểm là khó đảm bảo được đúng nồng độ hoạt chất trong điều trị. Vì thế, để tận dụng được lợi ích của Khổ sâm, năm 1988 Viện Y học Cổ truyền thuộc Oregon - Mỹ đã tìm ra phương pháp chiết làm giàu oxymatrine và matrine lên khoảng 20% so với chiết xuất thô, giúp thuận tiện cho việc bào chế và đảm bảo được nồng độ hoạt chất trong viên. Tại Việt Nam, hiện đã áp dụng công nghệ bào chế hiện đại này.

Kết hợp Đông - Tây y trong điều trị hồi hộp, tim đập nhanh

Trong hành trình khám, chữa bệnh BS Lương Lễ Hoàng cũng ứng dụng vị thuốc này cho người bệnh và nhận được kết quả khả quan, chứng thực từ người bệnh.

Ông cho biết: “Khổ sâm là vị thuốc có thể dùng lâu dài, không sợ phản ứng phụ hay độc tính. Khổ sâm không chỉ có tác dụng trên hệ thần kinh giao cảm để làm cho tim đang đập nhanh trở nên chậm lại mà cái hay của nó là đã chiết suất được những chất đã được nghiên cứu có tác dụng chống lại loạn nhịp, đây mới là điều quan trọng. Bởi khi bị loạn nhịp nghĩa là dễ biến thành bệnh tim hơn.

Khi dùng khổ sâm, người ta ghi nhận bệnh nhân lạc quan hơn, sở dĩ lạc quan không phải bí quyết gia truyền gì ghê gớm mà do các tế bào thần kinh nhận được dưỡng khí nhiều hơn, dẫn truyền thần kinh đến tế bào thần kinh ổn định hơn. Từ đó để ngủ yên bình, bình tĩnh và chịu đựng hơn. Khổ sâm trợ lực cho trái tim, trợ lực cho những người đang đau khổ”.

Một sản phẩm có chứa thảo dược Khổ sâm dùng cho người loạn nhịp tim

Nhưng cái khéo của Khổ sâm trong Đông y là không chỉ dùng độc vị mà áp dụng nghệ thuật phối vị để có tác dụng cộng hưởng.

Các công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi dùng Khổ sâm kết hợp với những vị thuốc khác như Đan sâm, Hoàng đằng, hạt sen đặc biệt là các nguyên liệu từ Tây y có thể kể đến Carnitine, Magiê, Taurine sẽ làm tăng công dụng làm tim đập chậm lại, giúp giữ sự ổn định lâu hơn, tạo cơ chế tác động toàn diện lên cả hệ dẫn truyền thần kinh tim và huyết động (lưu lượng máu ra vào tim).

Tất cả những vị thuốc này hiện đã được ứng dụng bào chế một sản phẩm bảo vệ sức khỏe dưới dạng viên nén giúp hỗ trợ đẩy lùi và phòng ngừa rối loạn nhịp tim nhanh mang tên Ninh Tâm Vương.

“Những thành phẩm Đông y được xác minh qua khoa học có chứa thảo dược Khổ sâm cùng với Đan sâm, Hoàng đằng, cao Natto, Taurine được dùng cho những người có hồi hộp, tim đập nhanh do nhiều nguyên nhân, từ hội chứng tiền mãn kinh, mãn dục nam, stress đến điều trị bệnh mãn tính… không chỉ có trợ tim mà còn ở phạm trù rộng về tâm lý, thần kinh, tuần hoàn” - BS Lương Lễ Hoàng cho biết.