Hội chứng Brugada có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách điều trị

Hội chứng Brugada là một dạng rối loạn nhịp tim hiếm gặp nhưng có tỷ lệ gây đột tử cao, đặc biệt là những nam vận động viên trưởng thành. Vậy đâu là nguyên nhân và cách phát hiện, điều trị bệnh ra sao? Bạn hãy cùng Ninh Tâm Vương tìm hiểu trong bài viết dưới đây 

Hội chứng Brugada được mô tả lần đầu tiên bởi anh em nhà Brugada vào năm 1992 và được xem là hiếm gặp với tần suất mắc bệnh trung bình 5/10000 người.

Brugada là một hội chứng hiếm gặp nhưng có tỷ lệ gây đột tử cao

Hội chứng Brugada là gì?

Hội chứng Brugada là một dạng rối loạn nhịp tim, khiến nhịp tim trở nên quá nhanh. Đây là một dạng bệnh lý có tính di truyền và rất hiếm gặp. Hội chứng này làm cho các buồng tim phía dưới (tâm thất) rung lên, thay vì bơm máu như bình thường, gây ra những cơn nhịp tim nhanh bất thường (hay còn gọi là rung thất ). Nếu không được điều trị, người bệnh có thể bị ngất, co giật, khó thở hoặc đột tử  xảy ra khi họ đang nghỉ ngơi hoặc ngủ.

Hiều về hội chứng Brugada là gì? Nguồn: msdmanuals.com

Hội chứng Brugada thường trở nên rõ ràng ở tuổi trưởng thành, mặc dù nó có thể phát triển bất cứ lúc nào trong suốt cuộc đời. Trái ngược với hầu hết các tình trạng khác gây đột tử ở người trẻ, rối loạn nhịp tim do hội chứng Brugada thường xảy ra trong khi ngủ, không phải khi tập thể dục.

Bệnh phổ biến hơn ở những người gốc Đông Nam Á do di truyền, cứ 1.000 người thì có đến 1 người bị bệnh. 

Hội chứng Brugada là dạng bệnh lý rối loạn nhịp tim có tính di truyền

Dấu hiệu hội chứng Brugada

Thông thường, hội chứng Brugada sẽ không xuất hiện hoặc gây nên những triệu chứng cụ thể nào. Tuy nhiên, các dấu hiệu sau đây có thể cảnh báo nguy cơ mắc hội chứng này: 

• Rối loạn nhịp tim, nhịp tim nhanh chậm bất thường hay thậm chí là ngừng đập.

• Thường xuyên thở dốc, cảm thấy khó thở, đặc biệt là vào ban đêm.

• Đánh trống ngực, cảm giác hồi hộp

• Choáng váng, chóng mặt, ngất xỉu, co giật…

Nếu người bệnh gặp phải các triệu chứng này cần được đưa đến bác sĩ để được làm thêm xét nghiệm chẩn đoán và tiến hành điều trị để ngăn ngừa đột tử sau này.

Dấu hiệu nhận biết hội chứng Brugada

Hội chứng Brugada được xác định là nguyên nhân gây ra hội chứng đột tử về đêm không rõ nguyên nhân hay còn gọi là SUNDS. SUNDS lần đầu tiên được mô tả là một tình trạng ảnh hưởng đến nam giới trẻ tuổi ở Đông Nam Á. Kể từ đó, người ta đã công nhận rằng những thanh niên Châu Á này mắc hội chứng Brugada, hội chứng này phổ biến ở Châu Á hơn nhiều so với hầu hết các nơi khác trên thế giới.

Khi xuất hiện các dấu hiệu này thì việc cần thiết nhất chính là đến ngày những cơ sở y tế để tham khảo ý kiến và nhận được sự chẩn đoán chính xác nhất từ bác sĩ. Đôi khi các triệu chứng của hội chứng Brugada khá giống với những vấn đề khác có liên quan đến nhịp tim.

Nguyên nhân gây và yếu tố nguy cơ của hội chứng Brugada

Hội chứng Brugada chính là do một hoặc nhiều bất thường di truyền ảnh hưởng đến các tế bào tim như:

• Gen kiểm soát kênh natri tại tế bào cơ tim.

• Kênh natri cho phép natri đi vào các tế bào tim.

• Trong hội chứng Brugada, kênh natri bị chặn một phần, do đó tín hiệu điện do tim tạo ra bị thay đổi.

• Sự thay đổi này dẫn đến sự mất ổn định điện, tạo ra rung thất..

Gen đột biến này được di truyền như một đặc điểm trội của nhiễm sắc thể thường, có nghĩa là chỉ cần bố hoặc mẹ mang gen bất thường này là con của họ có thể mắc bệnh. Tuy nhiên không phải tất cả những ai mang gen bất thường đều thể hiện thành bệnh lý với tình trạng rối loạn nhịp tim nguy hiểm. Hơn nữa, khoảng 70% gia đình có liên quan tới bệnh lý này vẫn chưa được tìm thấy một gen cụ thể. 

Thông tin thêm về hội chứng Brugada:

Bất thường về tim duy nhất được tìm thấy ở những người mắc hội chứng Brugada này là dị tật về điện, cấu trúc tim của họ hoàn toàn bình thường.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng những người mắc hội chứng Brugada có thể bị rối loạn thần kinh thực vật. Sự gia tăng trương lực phó giao cảm xảy ra trong khi ngủ ở những người mắc hội chứng Brugada có thể cao hơn rất nhiều so với bình thường và trương lực phó giao cảm mạnh này có thể kích hoạt các kênh ion bất thường tại tế bào cơ tim, khiến chúng trở nên bất ổn định và gây đột tử cho người bệnh.

Các nguyên nhân gây hội chứng Brugada trở nặng như:

• Sốt cao và không có hạ nhiệt

• Sử dụng cocaine, uống quá nhiều rượu

• Sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau, chẳng hạn thuốc chống trầm cảm và rối loạn tâm thần, thuốc chống loạn nhịp, trị huyết áp cao.

• Rối loạn nồng độ kali trong máu

• Tăng nồng độ canxi trong máu.

Nồng độ canxi trong máu tăng có thể nguyên nhân gây nên hội chứng Brugada

Hội chứng Brugada có nguy hiểm không?

Hội chứng Brugada được xem là tình trạng rối loạn nhịp tim nghiêm trọng, hiếm gặp nhưng lại rất nguy hiểm và gây ra những biến chứng như:

• Ngất: nếu bệnh nhân đã được chẩn đoán mắc hội chứng Brugada thì khi bị mệt và ngất đi cần được đưa đi cấp cứu ngay.

• Đột tử về đêm: người mắc hội chứng này rất dễ xảy ra tình trạng đột ngột ngừng tim, ngừng thở và mất đi ý thức. Tình trạng này thường xảy ra khi ngủ, nếu không được hỗ trợ điều trị kịp thời có thể gây tử vong. 

Theo một thống kê, người nam giới được chẩn đoán mắc hội chứng Brugada cao hơn 8-10 lần so với nữ giới và 45 chính là tuổi thọ trung bình của những bệnh nhân mắc hội chứng này. Bên cạnh đó, những đối tượng có người thân hoặc tiền sử gia đình mắc hội chứng này thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường. 

Brugada chính là nguyên nhân gây nên nhiều ca tử vong đột ngột do tim mạch, thậm chí là có thể xảy đến đối với những người khoẻ mạnh. Chính vì thế, cần có những biện pháp cấp cứu kịp thời để có thể bảo đảm mạng sống cho người mắc bệnh.

Ngừng tim đột ngột chính là nguy cơ tiềm ẩn nguy hiểm nhất đối với người bị hội chứng brugada

Cách chẩn đoán hội chứng Brugada

Công cụ được sử dụng chính chẩn đoán chính xác hội chứng Brugada là điện tâm đồ, ngoài ra còn có siêu âm tim, điện sinh lý tim cũng như xét nghiệm gen đột biến ở cơ tim.

Cách chuẩn đoán hội chứng Brugada

Khám lâm sàng

Hội chứng Brugada có thể xuất hiện ở bất kỳ đối tượng hay độ tuổi nào, tuy nhiên lại khá khó để chẩn đoán vì không có những triệu chứng rõ ràng. Các bác sĩ cần phải thực hiện khám lâm sàng như kiểm tra thể chất, theo dõi nhịp tim bằng ống nghe và đưa ra câu hỏi về một số vấn đề ở bệnh nhân.

Chuẩn đoán hội chứng Brugada bằng khám lâm sàng

Đo điện tâm đồ ECG

Đo điện tâm đồ ECG là một dạng xét nghiệm nhanh giúp bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề với cấu trúc tim hoặc nhịp tim thông qua các tín hiệu điện trong tim người bệnh. Khi thực hiện, nhân viên y tế sẽ gắn các điện cực vào ngực, tay hoặc chân người bệnh.

Để có một kết quả chắc chắn, bác sĩ có thể yêu cầu gắn thêm một máy đo Holter di động nhằm mục đích đo điện tâm đồ khi bạn thực hiện các hoạt động thường ngày trong vòng 24h nếu kết quả nhịp tim của bạn được chẩn đoán bình thường trong quá trình xét nghiệm tại phòng khám.

Nếu các kết quả xét nghiệm đều bình thường nhưng bạn lại xuất hiện các triệu chứng của bệnh Brugada thì bác sĩ có thể thực hiện tác động đến nhịp tim để theo dõi phản ứng bằng cách chỉ định tiêm thuốc thông qua tĩnh mạch.

Dựa vào một số dấu hiệu hội chứng Brugada trên điện tâm đồ sau đây mà được chia thành 3 loại:

• Hội chứng Brugada type 1: đoạn ST giảm dần theo sau là sóng T âm, độ cao ST cao hơn điểm J ít nhất 2mm (0,2 mV)

• Hội chứng Brugada type 2: Loại này đôi khi có thể bắt gặp ở những người khoẻ mạnh. ST chênh tối thiểu 1mm với sóng T dương hoặc hai pha, độ cao điểm J tối thiểu 2mm với dạng yên ngựa.

• Hội chứng Brugada type 3: xuất hiện kiểu hình chữ thập và yên ngựa (như loại 1 và 2) với độ cao ST dưới 1mm, độ cao điểm J dưới 2mm. 

Điện tâm đồ 3 dạng của hội chứng Brugada

Siêu âm tim

Siêu âm tim là kỹ thuật sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình của trái tim, giúp bác sĩ có thể loại trừ những vấn đề bất thường của cấu trúc tim liên quan đến hội chứng Brugada. Tuy nhiên đây vẫn không phải là xét nghiệm đủ tiêu chuẩn để chẩn đoán rằng bạn có mắc bệnh hay không.

Chuẩn đoán hội chứng Brugada bằng siêu âm tim

Xét nghiệm điện sinh lý

Đây là một kỹ thuật có thể đánh giá nguy cơ rối loạn nhịp tim bất thường và xác định phương pháp điều trị bằng cách luồn ống thông qua tĩnh mạch ở vụng ben đến trái tim, các điện cực sẽ được truyền qua ống thông đến nhiều điểm khác nhau trong trái tim. Khi thực hiện, bệnh nhân sẽ được nhân viên y tế cho dùng một số loại thuốc gây mê. 

Chuẩn đoán hội chứng Brugada bằng điện sinh lý

Xét nghiệm di truyền

Theo các chuyên gia, Brugada là hội chứng có khả năng di truyền và 30% người bệnh gặp vấn đề với gen có chức năng giữ nhịp tim bình thường. Các bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện xét nghiệm máu để xem xét các loại gen di truyền này. Nếu gia đình có người thân mắc hội chứng này, bạn nên đến khám ngay tại các cơ sở để khám và tìm hiểu nguy cơ mắc bệnh của bản thân.

Chuẩn đoán hội chứng Brugada bằng xét nghiệm di truyền

Cách điều trị hội chứng Brugada như thế nào?

Đối với mỗi mức độ nghiêm trọng của tình trạng rối loạn nhịp tim do hội chứng Brugada gây nên sẽ có phương pháp điều trị khác nhau.

Cách điều trị hội chứng Brugada hiệu quả

Điều trị hội chứng Brugada bằng cấy ghép máy khử rung tim

Đối với những trường hợp bệnh nhân đã từng bị ngất xỉu hoặc ngừng tim thì phương pháp cấy ghép máy khử rung tim (Implantable Cardioverter-Defibrillator - ICD) có thể được cân nhắc khi điều trị hội chứng Brugada. 

Đây là một thiết bị nhỏ, chạy bằng pin và có thể cấy vào cơ thể bệnh nhân giúp theo dõi nhịp tim và thực hiện những cú sốc điện khi nhịp tim có dấu hiệu bất thường, hạn chế nguy cơ đột tử do ngừng tim đột ngột.

Để thực hiện cấy ghép máy khử rung tim, bệnh nhân cần nhập viện vào theo dõi 1-2 ngày trước khi phẫu thuật. Bác sĩ sẽ luồn một sợi dây bằng chì vào tĩnh mạch chính gần khu vực xương đòn và hướng về trái tim. Một đầu dây sẽ được gắn vào máy phát điện và đầu còn lại sẽ gắn vào buồng dưới cùng của trái tim.

Vậy giá của máy khử rung tim là bao nhiêu?

Hiện nay, giá của một chiếc máy khử rung tim sẽ rơi vào 25.000 - 30.000 USD (tương đương 560 - 680 triệu vnđ) tuỳ theo dòng và thương hiệu máy.

Máy khử rung tim ICD có thể hạn chế nguy cơ tử vong ở bệnh nhân mắc hội chứng Brugada

Điều trị hội chứng Brugada bằng điều chỉnh lối sống

Để giảm thiểu khả năng khởi phát cơn rối loạn nhịp tim tiềm ẩn do hội chứng Brugada của bạn, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện một số điều sau:

• Điều trị bệnh sốt: Bệnh nhân cần sử dụng thuốc hạ sốt ngay khi xuất hiện những triệu chứng ban đầu vì sốt chính là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân mắc hội chứng Brugada.

• Hạn chế sử dụng các loại thuốc có khả năng kích hoạt rối loạn nhịp tim: khi nghi ngờ một loại thuốc nào đó có thể gây rối loạn nhịp tim nguy hiểm, bạn hãy trao đổi với bác sĩ để được thay đổi sang loại thuốc khác hoặc cân nhắc lợi ích - nguy cơ khi dùng thuốc này.. 

• Không nên chơi những môn thể thao mạnh: nên tránh những môn thể thao có tính đối kháng, cạnh tranh cao, mạnh bạo nếu bạn là người có nguy cơ bị rối loạn nhịp tim. 

• Không sử dụng chất kích thích, rượu bia: uống rượu nhiều cũng là một yếu tố kích hoạt cơn nhịp nhanh tiềm ẩn, vì vậy bạn nên hạn chế tối đa việc sử dụng chất kích thích này.

• Tránh lo lắng căng thẳng, ngủ đủ giấc: Bạn nên giữ tâm lý thư thái, giảm stress bằng cách tập hít sâu thở chậm, đi bộ thư giãn và nên ngủ mỗi ngày 6-8 tiếng để có sức khỏe tim mạch tốt nhất.

Thay đổi lối sống một cách điều trị hội chứng brugada

Điều trị hội chứng Brugada bằng thảo dược Khổ sâm

Hội chứng Brugada là một loại bệnh hiếm, nhưng hết sức nguy hiểm và vẫn chưa có thuốc phòng ngừa đặc trị. Tuy nhiên, bạn có thể hạn chế những nguy cơ của hội chứng này, đặc biệt là chứng rối loạn nhịp tim bằng cách bổ sung các loại thảo dược, trong đó nổi bật nhất chính là khổ sâm. 

Theo nghiên cứu tại Đại học Bắc Kinh, Thượng Hải, Hongkong, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng khổ sâm sở hữu 2 hoạt chất sinh học oxymatrine và matrine có cơ chế tác động toàn diện đối với chứng rối loạn nhịp tim là giúp ổn định điện thế trong tim, cân bằng nồng độ chất điện giải tại tế bào cơ tim, giảm tính kích thích cơ tim, thư giãn mạch máu. Do đó, Khổ sâm được xem là một loại thảo dược có tác dụng ổn định nhịp tim, giảm hồi hộp, trống ngực, lo âu, bồn chồn và làm giảm tần suất các cơn rối loạn nhịp tim hiệu quả. 

Thảo dược khổ sâm giúp điều trị hiệu chứng Brugada

Nếu bản thân hoặc những người thân xung quanh có xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào có liên quan đến hội chứng Brugada hay là bất kỳ bệnh lý tim mạch nào, đưa đến cấp cứu tại các cơ sở y tế chính là biện pháp cần thiết nhất. 

Xem thêm:

• Nhịp nhanh nhĩ là gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

• Bệnh rung nhĩ: hướng dẫn phát hiện và điều trị bệnh đúng cách

• Cuồng nhĩ là gì? Nguyên nhân - cách điều trị cuồng nhĩ

• Điều trị hội chứng wolff-parkinson-white (WPW) - Hội chứng wpw

• Nguồn tham khảo:

• https://www.verywellhealth.com/brugada-syndrome-4098582
• https://medlineplus.gov/genetics/condition/brugada-syndrome/#resources